Palladyum (Pd)

Alm. Palladium (n), Fr. Palladium (m), İng. Palladium. Atom ağırlığı 106,20, atom numarası 46 olan,
platin benzeri bir metal. 1803 senesinde işlenmemiş platini saflaştırmaya çalışırken, Wollaston
tarafından bulunmuştur. Platin cevherleriyle berâber bulunur. Umûmiyetle altın ve gümüşle alaşımlar
hâlinde çıkarılır. En çok Brezilya’da vardır. Kırılgan fakat işlenebilir beyaz bir metaldir. Özgül ağırlığı
11,50 olup, platin serisi metallerin içinde erime noktası en düşük olanıdır (1552°C). Kaynama noktası
ise 2500°C dir. Atmosferdeki oksijen ve su buharının palladyuma etkisi olmaz. Nitrik asit, hidroklorik
asit ve sülfürik aside karşı dayanıklı değildir. Palladyumun en büyük özelliği, sünger gibi gözenekli
olarak hazırlandığında iyi bir gaz absorbe edici (emici) olmasıdır. Yeni hazırlanmış böyle bir
palladyum, oda sıcaklığında kendi hacminin 350 katı kadar hidrojeni bünyesinde tutar. Eğer palladyum
100°C’ye kadar ısıtılırsa absorblanan hidrojen miktarı oda sıcaklığındakinin iki misli olur. Uygun
şartlarda absorbladığı hidrojen, kendi hacminin 900 misli olabilmektedir. Palladyum -2- oksit (PdO) ve
palladyum -4- oksit (PdO2) şeklinde oksijenle yaptığı iki bileşiği vardır. Palladus oksitten elde edilen
palladus tuzu bilinen mühim bileşiğidir.
Palladyum, atmosfer şartlarına dayanıklılığı sebebiyle birçok laboratuvar âletinin yapımında platin
yerine, mücevherat îmâlinde ve dişçilikte kullanılır. Kanada’nın Sudbury nikel cevher ocaklarından bol
miktarda çıkarılmaktadır. Altınla yaptığı alaşım, “beyaz altın” olarak kuyumcular tarafından
kullanılmaktadır. Palladyum, kimyâsal reaksiyonlarda katalizör olarak da kullanılır.