21 Mayıs 2011 Cumartesi

Christopher Columbus (Kristof Kolomb)

Amerika’yı keşfettiği kabul edilen denizci. Cenova doğumlu olup 1451-1506 yılları arasında yaşadı.
Harita yapma merâkına sâhib olup genç yaşlarında deniz yolculukları yaptı. İngiltere’ye, muhtemelen
Grönland’a seyâhat etti. 1482’de Portekizliler tarafından inşâ edilen Afrika Altın kıyısındaki Kale’ye
gitti. Hemen hemen bu zamanlarda meşhur “Batıya giderek Hindistan’a ve Uzak Doğuya varılacağı”
fikrine sâhib olmuştur. O zamânın fen bilgileri ile uğraşanlar dünyânın yuvarlak olduğuna
inanmaktaysa da büyüklüğü hakkında belirsizlik vardı. Columbus daha önceki coğrafî bilgileri öğrendi.
Bunlardan, yanılarak dünyânın olduğundan daha küçük olduğunu çıkardı. Avrupa ile Japonya arasını
olduğunun beşte biri kadar hesapladı. Tabiî zamânındakiler gibi, Amerika kıtasından ve ötesindeki
Pasifik Okyanusundan haberi yoktu. Düşündüğü seyâhatı yapmak için 1485’te Portekiz kralına
başvurdu, sonuç alamayınca İspanya’ya geldi. 1486’da Kraliçe İsabella’ya teklifini sundu. Ancak altı yıl
sonra Kraliçe İsabella ve Kral Ferdinand seyâhatini para vererek desteklemeyi kabul ettiler.
3 Ağustos 1492’de 120 kişilik mürettebâtı bulunan Santa Maria, Nina ve Pinta isimli gemilerle Palos
limanından batıya açıldı. Rüzgârdan faydalanmak için güneybatı yönden ilerleyerek 3 Eylülde Kanarya
Adalarına geldi. 12 Ekimde Bahama Adalarına geldiğinde, mürettebâtı isyân durumundaydı. Bundan
sonra ve hayâtı boyunca Doğu Hindistan’a ulaştığını zannetti. Bu yanlışlık günümüze kadar bu
bölgenin “Batı Hindistan” ve Amerikan kızılderililerinin “Hindistanlılar” olarak isimlendirilmesi şeklinde
devâm etmiştir. O bölgeden hareket ederek orayı Asya’ya benzetmeye çalıştı. Altın ve bahârât hayâli
gerçekleşmedi. Santa Maria gemisinin karaya oturması sonucu bu bölgede 39 kişi bıraktı. Kuzeydoğu
doğrultusunda geri gelerek 15 Mart 1493’te 224 gün sonra Palos limanına geri döndü. 1493
ilkbaharında mükâfâtlandırıldı. Koloni kurmak amacıyla 17 gemi ve 1200 denizci asker ve göçmenle 25
Eylül 1493’te Cadiz’den hareket etti. 3 Kasımda kolayca Dominik’e vardı. Daha sonra Antil Adalarını
dolaşarak bugüne kadar gelecek olan isimlendirmeleri yaptı. İlk 39 kişinin bulunduğu yere varınca
bunların kötü davranışları sebebiyle yerliler tarafından yerlerinden sökülüp atıldığını gördü. Hispaniola
bölgesinde kurulan bu koloni Avrupa barbarlığını orada da göstererek, 1492’de 250.000 olan yerli
nüfûsu 1508’de 60.000 ve 1560’da 500’ün altına düşürdü. Columbus 10 Mart 1496’da hareket ederek
11 Haziranda Cadiz’e geri döndü.
30 Mayıs 1498’de üçüncü seyâhatine koyuldu. Daha da güneye indi. Venezuella’ya yakın Trinidad
Adasını keşfetti. Daha önce kurduğu koloniye geldiğinde durumu çok karışık buldu. 1500’de Ferdinand
ve İsabella tarafından gönderilen yetkili, idâreyi ele aldı ve kendisini zincire vurarak İspanya’ya
gönderdi. Ferdinand ve İsabella, Columbus’a 3 Nisan 1502’de dördüncü defâ seyâhat izni verdiler.
Hindistan’a daha kısa bir yol bulmak için Orta Amerika sâhillerini baştan aşağı dolaşan Columbus,
Panama’dan Pasifik Okyanusunu keşfedemedi. Bu târihten birkaç yıl sonra Vasco Nunez de Balboo
tarafından keşfedildi. Gemilerin alt kısımları midyeler tarafından tahrib edildi. Columbus, Jamaika’da
tam bir sene Kobani vâlisinden yardım için bekledi. Kasım 1504’te Kraliçe İsabella’nın ölümünden
birkaç gün önce İspanya’ya ulaştı. Kral Ferdinand kendisi ile arası iyi olmayan Columbus’a iltifat
etmedi. 20 Mayıs 1506’da İspanya’da dostları tarafından terk edilmiş olarak öldü.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder