Molibden (Mo)

Alm. Molybdän (n), Fr. Molybdène, İng. Molybdenum. Sert, kırılgan, gümüş beyazı metalik bir
element. İlk olarak İsveçli kimyâger Carl Wilhelm Scheele tarafından 1778 senesinde molibdenit
mineralinin sülfür minerallerinden ayrılması esnâsında bulunmuştur.
Sembolü Mo, atom numarası 42 ve atom ağırlığı 95,94’tür. Peryodik tabloda krom ve tungstenin de
bulunduğu VI B grubundadır. Kimyâsal özellikleri bu iki elementinkine benzer.
Özellikleri: Yüksek ergime noktası, yüksek harârete mukâvemeti, ısıyı iyi iletmesi ve ısı ile az
genleşmesi gibi üstün özelliklere sâhiptir. Bu özellikleri sebebiyle 1100°C üstündeki demir ve çelik
sanâyiinde kullanılır. Molibden 2617°C’de erir. Bu özelliği ile metaller arasında altıncı sırayı alır.
4639°C’de kaynar. Özgül ağırlığı 10,2 g/cm3tür. Canlı hücrelerinde eser miktarda bulunur.
Bulunuşu: Molibden yerkabuğunda tunsgten kadar bol, fakat dağınık olarak bulunur. Serbest hâlde
bulunmaz. En çok bulunduğu mineral molibdenit (molibden disülfür, MoS2) tir. Molibden’in tabiatta
bulunan yedi izotopu Mo-92, Mo-94, Mo-95, Mo-96, Mo-97, Mo-98 ve Mo-100’dür.
ABD’nin Kolorado eyâleti, molibden üretiminde başta gelir. Diğer üreticiler, Kanada, Rusya, Çin ve
Şili’dir. Senelik üretim miktarı 90.000 tondur.
Bileşikleri: Molibden bileşikleri ekseriyâ oksitler hâlindedir. En önemli bileşikleri molibden dioksit
(MoO2), molibden trioksit (MoO3)tir. Molibden kükürtle de sülfür bileşikleri meydana getirir. Meselâ
molibdenit olarak bilinen molibden disülfür (MoS2) en önemli molibden cevheridir. Bundan başka
halojenürler tellür ve selenür bileşikleri de vardır. Bileşiklerinde 2+, 3+, 4+, 5+ ve 6+ değerliklerini
alabilir. En kararlı hâli 6+ değerlikli hâlidir.