Charlie Chaplin

İngiliz sinema oyuncusu ve yönetmeni. Asıl adı Sir Charles Spencer Chaplin’dir. Şarlo olarak da bilinir.
1889’da Londra’da doğdu. Anne ve babası sirk oyuncusuydu. Bu yüzden altı yaşındayken seyirci
önüne çıkan Chaplin, şarkı söyleyip dans etmesini öğrendi. Çocuk yaştayken babası öldü. Akıl ve ruh
hastası olan annesi de sık sık akıl hastânesine gidip geliyordu. Bu sebeple sıkıntı ve sefillik içinde bir
hayat yaşayan Chaplin, bu dönemde bâzan geçici sahne işleri buldu. Bâzan da sokaklarda yaşamak
zorunda kaldı. On yedi yaşındayken Fred Karno’nun müzikhol topluluğuna girdi. 1910 yılında ABD’ye
gitti. 1912’de buraya yerleşti. Mack Senett’in yardımıyla sinema oyunculuğuna atıldı. 1913’te Keystone
film şirketiyle anlaşarak 35’in üzerinde kısa filmde rol aldı. Daha çok komedi türünde oyunlarda rol alan
Chaplin, kısa sürede meşhur oldu.
1915’te Essenay Şirketi için 15 film çevirdi. 1916 ve 1917’de Mutual şirketi için 12 kısa ve orta
uzunlukta film yaptı. Essenay şirketinden 1250 dolar, Mutual şirketinden 10.000 dolar haftalık; ayrıca
sözleşme için 150.000 dolar aldı. 1917’de de First National şirketinden sekiz film için 1 milyon dolar
aldı. 1919’da Griffith, Mary Pickford ve Douglas Fairbanks ile birlikte “United Artist” firmasını kurdu.
Birçok filmini bu firma adına veya kendi adına çekti.
1942’de savaşta Almanlara karşı ikinci bir cephe çağrısında bulundu. İzlediği tutum sebebiyle pekçok
çevrenin yanısıra Amerikan ordusunu da sinirlendirdi. ABD hükümetinin vergi borcu için sıkıştırması,
ayrıca bâzı politikacı ve köşe yazarlarının, yıkıcı faaliyetlerde bulunduğunu ileri sürmeleri üzerine
ABD’den ayrıldı. 1952’de yerleşmek üzere İsviçre’ye gitti.
1953’te ABD Adâlet Bakanlığınca soruşturulacağını öğrendi ve Cenevre’de kaldı. Bundan sonra
âilesiyle birlikte Vevey yakınlarında Corsier-Suur-Vevey’de yaşamaya başladı.
1957’de Londra’da yaptığı New York’ta Bir Kral (A King in New York) adlı komedi filmiyle Amerikan
idâresini ve yaşayışını tenkid etti. Bu sebeple komünizm taraftarlığıyla itham edildi. 1964’te hayat
hikâyesini yayınladı. 1966’da başrollerini Marlon Brando ve Sophia Loren’in oynadığı, kendisinin de
hem senaryosunu yazdığı hem de küçük bir rolde göründüğü Hong Konglu Kontes adlı son filmiyle
tekrar dikkatleri üzerine çekti. 1972’de kendisine verilen Özel Oskar Ödülünü almak üzere ABD’ye gitti.
1977’de İsviçre’nin Coirser-Sur-Vevey şehrinde öldü.
Çok hareketli bir hayâtı olan Chaplin’in dört evliliğinin üçü filmlerinin başrol oyuncularıyla, dördüncüsü
de oyun yazarı Eugene O’Neill’in kızı Oona O’Neill ile oldu.
Filmlerinde yergi, maskaralık ve güldürü unsurlarını iç içe kullanan Chaplin, mim oyuncusu ve
yönetmen olarak sanatıyla her türlü seyirciyi etkiledi. Kırk yıldan fazla süren sanat hayâtında 79 film
yaptı. Onun oyuncu ve yönetmen olarak yaptığı filmlerden bâzıları şunlardır:
Şarlo Patinajcı (The Rink), Şarlo Rejim Yapıyor (The Cure), Şarlo Göçmen (The İmmigrant), Şarlo
Kaçıyor (The Adventurer), Şarlo Asker (Shoul der Arms), Yumurcak (The Kid), Şarlo Hacı (The
Pilgrim), Parisli Kadın (A Woman of Paris), Altına Hücum) (The Gold Rush), Şarlo Sirkte (The Circus),
Şehir Işıkları (City Lights), Asrî Zamanlar (Modern Times), Şarlo Diktatör (The Great Dictator), Sahne
Işıkları (Limelight), New York’ta Bir Kral (A King in New York), Hong Konglu Kontes (A Countess From
Hong Kong).