Osmiyum (Os)

Alm. Osmium (n), Fr. Osmium (m), İng. Osmium. 1804 yılında keşfedilen renkli, metalik bir element.
“Os” kimyâsal sembolüyle gösterilir. Tabîatta platin cevherleriyle berâber ve osmiridyum diye anılan bir
iridyum alaşımı hâlinde bulunur.
Atom numarası 76, atom ağırlığı 190,2’dir. Elektron düzeni (Xe) 4 f14 5 d6 6 s2; izotopların kütle
numaraları 184, 186, 187, 188, 189, 190 ve 192; oksidasyon sayıları 2+, 3+ 4+ 6+ ve 8+’dir. Rutenyum
ve osmiyum valensi 8 olabilen yegâne elementlerdir.
Az bulunan elementlerden olan osmiyumun erime noktası 2700°C, kaynama noktası 5500°C’dir.
Tabîatta bulunan elementlerin en ağırı olup, özgül ağırlığı 22,6 g/cm3tür. Sert ve kırılgan bir metaldir.
Diğer metallerle yaptığı alaşımlara sertlik verir. Osmiyum 400°C’de yükseltgenerek osmiyum tetroksit
(OsO4) meydana getirir. Buna osmik asit de denir. Bu bileşik uçucu olup, gözleri de tahriş eden zehirli
buharlar verir. Çok ağır bir kokusu vardır. Bundan, kumaş boyamada ve organik madde sentezlerinde
faydalanılır. Osmiyum asitlere dayanıklı bir metaldir. Osmiyumun rutenyum veya iridyum ile olan
alaşımları pikap iğneleri, dolmakalem uçları vs. yapımında kullanılır.