Kısaltma; bir kelime, terim veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır:
1. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları genellikle her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); KB (Kutadgu Bilig); TD (Türk Dili), TK (Türk Kültürü), TDED (Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); B (batı), D (doğu), G (güney), K (kuzey); GB (güneybatı), GD (güneydoğu), KB (kuzeybatı), KD (kuzeydoğu).
Ancak bazen kelimelerin, özellikle son kelimenin birkaç harfinin kısaltmaya alındığı da görülür. Bazen de aradaki kelimelerden hiç harf alınmadığı olur. Bu tür kısaltmalarda, kısaltmanın akılda kalabilmesi için yeni bir kelime oluşturma amacı güdülür: BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi), İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi).
Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz.
2. Element ve ölçülerin uluslararası kısaltmaları kabul edilmiştir: C (karbon), Ca (kalsiyum), Fe (demir); m (metre), mm (milimetre), cm (santimetre), km (kilometre), g (gram), kg (kilogram), l (litre), hl (hektolitre), mg (miligram), m² (metre kare), cm² (santimetre kare).
3. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla element ve ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), İng. (İngilizce), Kocatepe Mah. (Kocatepe Mahallesi), Güniz Sok. (Güniz Sokağı), Prof. (Profesör), Dr. (Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), Gen. (General); is. (isim), sf. (sıfat), hzl. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya).
* * *
Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm'yi, kg'dan, mm'den, YKr’un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT'ye, TDK’den, THY'de, TRT'den, YTL’nin. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN'da, BOTAŞ'ın, NATO'dan, UNESCO'ya.
Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek, noktadan sonra ve kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır: Alm.dan, İng.yi, vb.leri.
Tonsuz (sert) ünsüzle biten kısaltmalar, ek aldıkları zaman okunuşta tonsuz ses tonlulaştırılmaz: AGİK'in (AGİĞ'in değil), CMUK'un (CMUĞ'un değil), RTÜK'e (RTÜĞ'e değil), TÜBİTAK'ın (TÜBİTAĞ'ın değil).
Ancak birlik kelimesiyle yapılan kısaltmalarda söyleyişte k'nin yumuşatılması normaldir: ÇUKOBİRLİK'e (söylenişi ÇUKOBİRLİĞE), FİSKOBİRLİK'in (söylenişi FİSKOBİRLİĞİN).
KISALTMALAR DİZİNİ
A | Alay |
AA | Anadolu Ajansı |
AAFSE | Güney Avrupa Müttefik Hava Kuvvetleri (Allied Air Forces Southern Europe) |
AAM | Atatürk Araştırma Merkezi |
AB | Avrupa Birliği |
ABD | Amerika Birleşik Devletleri |
ABS | Motorlu taşıtlarda fren sistemi (Antilock Braking System) |
ADSL | Asimetrik sayısal abone hattı (Asymmetric Digital Subscriber Line) |
AET | Avrupa Ekonomik Topluluğu |
AFP | Fransız Basın Ajansı (Agence France Press) |
Age | Adı geçen eser |
AGİK | Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Konferansı |
AGİT | Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı |
agm. | Adı geçen makale |
agy. | Adı geçen yayın |
AI | Uluslararası Af Teşkilatı (Amnesty International) |
AID | Uluslararası Kalkınma Ajansı (Agency for International Development) |
AIDS | Edinilmiş bağışıklık yetersizliği belirtisi (Acquired immune deficiency syndrome) |
AİHM | Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi |
AİHS | Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi |
AK | Avrupa Konseyi |
AKBİL | Akıllı bilet |
AKDTYK | Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu |
AKM | Atatürk Kültür Merkezi |
AKPM | Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi |
AKUT | Arama Kurtarma Teşkilatı |
Alb. | Albay |
Alm. | Almanca |
anat. | Anatomi |
ant. | Antropoloji |
AO | Anonim ortaklık |
AOÇ | Atatürk Orman Çiftliği |
AÖF | Açıköğretim Fakültesi |
AP | ABD Haber Ajansı (Associated Press) |
APS | Acele Posta Servisi |
Apt. | Apartman, apartmanı |
Ar. | Arapça |
ARGE | Araştırma geliştirme |
Arş. Gör. | Araştırma Görevlisi |
ark. | Arkeoloji |
As. | Asker, askerî, askerlik |
Asb. | Astsubay |
ASELSAN | Askerî Elektronik Sanayii |
As.İz. | Askerî İnzibat |
ASKİ | Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi |
ASO | Ankara Sanayi Odası |
AST | Ankara Sanat Tiyatrosu |
astr. | Astronomi |
astrol. | Astroloji |
AŞ | Anonim şirket |
AŞTİ | Ankara Şehirler Arası Terminal İşletmesi |
AT | Avrupa Topluluğu |
Atğm. | Asteğmen |
atm. | Atmosfer |
ATO | Ankara Ticaret Odası |
AÜ | Anadolu Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi |
Av. | Avukat |
B | Batı, bay |
BAE | Birleşik Arap Emirlikleri |
bağ. | Bağlaç |
BAĞ-KUR | Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu |
BBC | İngiliz Radyo Televizyon Kurumu (British Broadcasting Corporation) |
BCG | Verem aşısı (Bacillus Calmette Guèrin) |
Bçvş. | Başçavuş |
BDDK | Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu |
BDT | Bağımsız Devletler Topluluğu |
BE | Büyükelçi |
belgeç | Belgegeçer (faks) |
bitb. | Bitki bilimi |
biy. | Biyoloji |
bk. | Bakınız |
Bl. | Bölük |
bl. | Bilişim |
BM | Birleşmiş Milletler |
Bn. | Bayan |
Bnb. | Binbaşı |
bot. | Botanik |
BOTAŞ | Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi |
Böl. | Bölüm |
bs. | Baskı, basım |
Bşk. | Başkan, başkanlık, başkanı, başkanlığı |
BUE | Avrupa Birliği Bankası (Bank of Union European) |
Bul. | Bulvar, bulvarı |
Bulg. | Bulgarca |
BÜ | Boğaziçi Üniversitesi |
C | Cilt |
Cad. | Cadde, caddesi |
CAEC | Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (Consultative Assembly of European Council) |
cal | Kalori |
CAO | Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (Civil Aviation Organization) |
CC | Konsolosluk birimi (Corps Consulaire) |
CD | Kordiplomatik (Corps Diplomatique) |
CDH | Avrupa İnsan Hakları Adalet Divanı (Cour Europeenne des Droits de l’Homme) |
CE | Avrupa Konseyi (Council of Europe) |
CENTO | Merkezî Antlaşma Örgütü (Central Treaty Organization) |
CIA | ABD Merkezî Haber Alma Teşkilatı (Central Intelligence Agency) |
CIF | Maliyet-sigorta-navlun (cost, insurance, freight) |
CIOS | Uluslararası Bilimsel Organizasyon Konseyi (Conseil International pour l’Organisation Scientifique) |
CIP | Taşıma ve sigorta bedeli ödenmiş olarak teslim |
CIP | Ticaretle uğraşan önemli kişiler (Commercially Important Person) |
cm | Santimetre |
CMUK | Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu |
CNRS | Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi (Centre National de la Recherche Scientifique) |
coğ. | Coğrafya |
COMECON | Doğu Bloku Ülkeleri Karşılıklı Ekonomik Yardım Konseyi (Council for Mutual Economic Asistance) |
cos | Kosinüs |
CSO | Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası |
Cum. Bşk. | Cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı |
CÜ | Cumhuriyet Üniversitesi |
ÇAYKUR | Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü |
çev. | Çeviren |
ÇS | Çimento Sanayisi |
ÇUKOBİRLİK | Çukurova Pamuk Tarım Satış Kooperatifleri Birliği |
ÇÜ | Çankaya Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi |
Çvş. | Çavuş |
D | Doğu |
dal | Dekalitre |
dam | Dekametre |
DAP | Doğu Anadolu Projesi |
db. | Dil bilimi |
dbl. | Dil bilgisi |
DDT | Böcek öldürücü (Dichloro-diphenol-trichloro-ethane) |
DDY | Devlet Deniz Yolları |
DEÜ | Dokuz Eylül Üniversitesi |
dg | Desigram |
DGM | Devlet Güvenlik Mahkemesi |
DGS | Dikey Geçiş Sınavı |
DHMİ | Devlet Hava Meydanları İşletmesi |
DİE | Devlet İstatistik Enstitüsü |
dk. | Dakika |
dl | Desilitre |
DLH | Demiryollar Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü |
dm | Desimetre |
DMO | Devlet Malzeme Ofisi |
DNA | Deoksirübo nükleik asit |
Doç. | Doçent |
doğ. | Doğum tarihi |
DPT | Devlet Planlama Teşkilatı |
Dr. | Doktor |
drl. | Derleyen |
DSİ | Devlet Su İşleri |
DSÖ | Dünya Sağlık Örgütü |
DT | Devlet Tiyatroları |
DTCF | Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi |
DTÖ | Dünya Ticaret Örgütü |
DÜ | Dicle Üniversitesi |
Dz. Kuv. | Deniz Kuvvetleri |
Dz. Kuv. K. | Deniz Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı |
dzl. | Düzenleyen |
Edat | |
EAC | Avrupa İş Birliği Örgütü (European Association for Cooperation) |
EAT | Eski Anadolu Türkçesi |
EBU | Avrupa Yayın Birliği (European Broadcasting Union) |
Ecz. | Eczacı |
ed. | Edebiyat, editör |
EEG | Beyin akım grafiği (Elektroensefalogram) |
EFT | Elektronik fon transferi |
EFTA | Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi/Birliği (European Free Trade Area/Association) |
EGO | Elektrik, Gaz, Otobüs İşletmeleri (Ankara Belediyesi) |
EİEİ | Elektrik İşleri Etüt İdaresi |
EKG | Kalp akım grafiği (Elektrokardiyogram) |
ekon. | Ekonomi |
EMG | Kas akım grafiği (Electromyographie) |
EMK | Elektromotor kuvvet |
Ens. | Enstitü, enstitüsü |
EPA | Avrupa Parlamenterler Örgütü (European Parliamentary Association) |
EPDK | Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu |
ERDEMİR | Ereğli Demir Çelik Fabrikaları |
Erm. | Ermenice |
ESA | Avrupa Uzay Ajansı (European Space Agency) |
ESHOT | Elektrik, Su, Hava Gazı, Otobüs, Tramvay İşletmeleri (İzmir Belediyesi) |
ET | Eski Türkçe |
EÜ | Ege Üniversitesi |
F | Fiyat, fiyatı |
f. | Fiil |
Fak. | Fakülte |
FAO | BM Gıda ve Tarım Teşkilatı (Food and Agriculture Organization) |
Far. | Farsça |
FBI | ABD Federal Araştırma Bürosu (Federal Bureau of Investigation) |
fel. | Felsefe |
FIBA | Uluslararası Basketbol Federasyonu (Fédération Internationale de Basketball Association) |
FIDE | Uluslararası Satranç Federasyonu (Fédération Internationale des Échecs) |
FIFA | Uluslararası Futbol Federasyonu (Fédération Internationale de Football Association) |
FILA | Uluslararası Amatör Güreş Federasyonu (Fédération Internationale des Luttes Associées) |
FIR | Uçuş hattı düzenlemesi (Flight Information Region) |
fil. | Filoloji, filolojisi |
FİSKOBİRLİK | Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği |
fiz. | Fizik |
fizy. | Fizyoloji |
FKB | Fizik, kimya, biyoloji |
FM | Frekans modülasyonu (Frequency Modulation) |
Fr. | Fransızca |
FÜ | Fırat Üniversitesi |
G | Güney |
g | Gram |
GAP | Güneydoğu Anadolu Projesi |
GATA | Gülhane Askerî Tıp Akademisi |
GAZÜ | Gaziantep Üniversitesi |
GB | Bilgisayarda bellek birimi (Gigabyte) |
GB | Güneybatı |
GB | Gümrük Birliği |
GD | Güneydoğu |
Gen. | General |
geom. | Geometri |
gn. | Genel |
Gnkur. | Genelkurmay |
GOÜ | Gazi Osmanpaşa Üniversitesi |
Gön. | Gönderen |
gr. | Gramer |
Grt | Groston |
GSM | Mobil cep telefonu (Global System for Mobile Communications) |
GSMH | Gayrisafi millî hasıla |
GSYH | Gayrisafi yurt içi hasıla |
GÜ | Gazi Üniversitesi |
H | Hicri |
HA | Harp Akademisi |
HABITAT | Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı (Centre for Human Settlements) |
HAVAŞ | Hava Alanları ve Yer Hizmetleri Genel Müdürlüğü |
HDD | Ana bellek sürücüsü (Hard Disk Drive) |
hek. | Hekimlik, hekim, hekimi |
HIV | AIDS hastalığına neden olan virüs (Human Immunodeficiency Virus) |
hl | Hektolitre |
hlk. | Halk ağzı |
hm | Hektometre |
HMUK | Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu |
HO | Harp Okulu |
Hst. | Hastane, hastanesi |
Hs. Uzm. | Hesap Uzmanı |
huk. | Hukuk |
HÜ | Hacettepe Üniversitesi |
Hv. Kuv. | Hava Kuvvetleri |
Hv. Kuv. K. | Hava Kuvvetleri Komutanı, Komutanlığı |
Hz. | Hazret |
Hz. | Hizmet, hizmette |
hzl. | Hazırlayan |
Hz. öz. | Hizmete özel |
IAAF | Uluslararası Amatör Atletizm Federasyonu (International Amateur Athletic Federation) |
IAEA | Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (International Atomic Energy Agency) |
IATA | Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transport Association) |
ICAO | Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (International Civil Aviation Organization) |
ICJ | Uluslararası Adalet Divanı (International Court of Justice) |
ICRC | Uluslararası Kızılhaç Komitesi (International Committee of the Red Cross) |
IDA | Uluslararası Kalkınma Bankası (International Development Association) |
IDB | İslam Kalkınma Bankası (Islamic Development Bank) |
ILO | Uluslararası Çalışma Teşkilatı (International Labor Organization) |
IMF | Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund) |
INTERPOL | Uluslararası Cinayet Polisi Komisyonu (International Criminal Police Commission) |
IOC | Uluslararası Olimpiyat Komitesi (International Olympic Committee) |
IPI | Uluslararası Basın Enstitüsü (International Press Institute) |
IRO | Uluslararası Mülteci Teşkilatı (International Refugee Organization) |
ISBN | Uluslararası standart kitap numarası (International Standard Book Number) |
ISMN | Uluslararası standart müzik numarası (International Standard Music Number) |
ISO | Uluslararası Standartlar Örgütü (International Organization for Standardization) |
ISSN | Uluslararası standart dizi numarası (International Standard Serial Number) |
ITO | Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Birliği (International Trade Organization) |
İbr. | İbranice |
İETT | İstanbul Elektrik, Tünel, Tramvay İşletmesi |
İKÖ | İslam Konferansı Örgütü |
İMKB | İstanbul Menkul Kıymetler Borsası |
İng. | İngilizce |
is. | İsim |
İSDEMİR | İskenderun Demir Çelik Fabrikaları |
İSKİ | İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi |
İSO | İstanbul Sanayi Odası |
İsp. | İspanyolca |
İŞKUR | Türkiye İş Kurumu |
işl. | İşleyen |
İŞOT | İstanbul Şehirler Arası Otobüs Terminali |
İt. | İtalyanca |
İTB | İstanbul Ticaret Borsası |
İTO | İstanbul Ticaret Odası |
İTÜ | İstanbul Teknik Üniversitesi |
İÜ | İstanbul Üniversitesi |
İZTB | İzmir Ticaret Borsası |
İZTO | İzmir Ticaret Odası |
J | Jandarma |
JAL | Japon Hava Yolları (Japan Airlines) |
Jap. | Japonca |
jeol. | Jeoloji |
JGK | Jandarma Genel Komutanlığı |
K | Kuzey |
K | Komutan, komutanlığı |
KARDEMİR | Karabük Demir Çelik Fabrikaları |
KB | Kuzeybatı |
KBB | Kulak, Burun, Boğaz |
KD | Kuzeydoğu |
KDV | Katma değer vergisi |
KEİ | Karadeniz Ekonomik İş Birliği |
kg | Kilogram |
KGB | Sovyet Gizli Haber Alma Teşkilatı (Komitet Gossudarrstvennoi Bezopastnosti) |
KHK | Kanun hükmünde kararname |
KİK | Kamu İhale Kurumu |
kim. | Kimya |
KİT | Kamu İktisadi Teşekkülü |
KKK | Kara Kuvvetleri Komutanlığı |
KKTC | Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti |
km | Kilometre |
KMS | Kurumlar İçi Merkezî Eleme Sınavı |
KOBİ | Küçük ve Orta Boy (Ölçekli) İşletme |
KOİ | Kamu Ortaklığı İdaresi |
koor. | Koordinasyon |
Kor. | Kolordu |
Kora. | Koramiral |
Korg. | Korgeneral |
KOSGEB | Küçük ve Orta Ölçekli Sanayiyi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı |
KPDS | Kamu Personeli Yabancı Dil Tespit Sınavı |
krş. | Karşılaştırınız |
KTÜ | Karadeniz Teknik Üniversitesi |
Kur. | Kurmay |
Kur. Bşk. | Kurmay Başkanı, Başkanlığı |
KÜ | Kırıkkale Üniversitesi |
l | Litre |
Lat. | Latince |
LCV | Lütfen cevap veriniz |
LES | Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı |
LİBOR | Londra bankaları gecelik faiz oranı |
LP | Uzunçalar (Long play) |
LPG | Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (Liquified Petroleum Gas) |
Ltd. | Limitet |
M | Miladi |
m | Metre |
Mac. | Macarca |
Mah. | Mahalle, mahallesi |
Mah. | Mahkeme, mahkemesi |
man. | Mantık |
mat. | Matematik |
MB | Bilgisayarda bellek birimi (Megabyte) |
Md. | Müdür, müdürlük, müdürlüğü |
MEB | Millî Eğitim Bakanlığı |
mec. | Mecaz |
MGK | Millî Güvenlik Kurulu |
mim. | Mimarlık |
min. | Mineraloji |
MİT | Millî İstihbarat Teşkilatı |
MK | Medeni Kanun |
MKE | Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu |
MKS | Metre-Kilogram-Saat |
MKYK | Merkez Karar Yönetim Kurulu |
mm | Milimetre |
MOSSAD | İsrail Gizli Haber Alma Örgütü |
MÖ | Milattan önce |
MPİ | Millî Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü |
MPM | Millî Prodüktivite Merkezi |
MS | Milattan sonra |
MSÜ | Mimar Sinan Üniversitesi |
MTA | Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü |
MÜ | Marmara Üniversitesi, Muğla Üniversitesi |
Müh. | Mühendis, mühendisi, mühendislik |
Mür. | Müracaat |
müz. | |
MYK | Merkez Yönetim Kurulu |
NASA | Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi (National Aeronautics and Space Administration) |
NATO | Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (North Atlantic Treaty Organization) |
NOTAM | Havacılar ve denizciler için uyarı bildirimi (Notice to Airmen) |
Nö. | Nöbet, nöbetçi |
Nö. Sb. | Nöbetçi subayı |
Nu. | Numara |
OAPEC | Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü |
ODTÜ | Orta Doğu Teknik Üniversitesi |
OECD | Ekonomik İş Birliği ve Kalkınma Teşkilatı (Organization for Economic Cooperation and Development) |
Okt. | Okutman |
Onb. | Onbaşı |
OPEC | Petrol İhraç Eden Ülkeler Teşkilatı (Organization of Petroleum Exporting Countries) |
Opr. | Operatör |
Or. | Ordu |
Ora. | Oramiral |
Ord. | Ordinaryüs |
Org. | Orgeneral |
Ort. | Ortaklık, ortakları, ortaklığı |
OSB | Organize Sanayi Bölgesi |
Osm. T. | Osmanlı Türkçesi |
OYAK | Ordu Yardımlaşma Kurumu |
ÖİB | Özelleştirme İdaresi Başkanlığı |
öl. | Ölüm tarihi |
ör. | Örnek |
ÖSS | Öğrenci Seçme Sınavı |
ÖSYM | Öğrenci Seçme Yerleştirme Merkezi |
ÖTV | Özel tüketim vergisi |
ÖYK | Özelleştirme Yüksek Kurulu |
ÖYS | Öğrenci Yerleştirme Sınavı |
öz. | Özel |
ped. | Pedagoji |
PEN | Uluslararası Yazarlar Birliği (International Association of Poets, Playwrights, Editors, Essayists and Novelists) |
PETKİM | Petrokimya Endüstrisi Genel Müdürlüğü |
PK | Posta kutusu |
PO | Petrol Ofisi |
POAŞ | Petrol Ofisi Anonim Şirketi |
Port. | Portekizce |
Prof. | Profesör |
psikol. | Psikoloji |
PTT | Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü |
RAM | Bilgisayarda okunabilir ve yazılabilir bellek (Random Access Memory) |
RC | Kızılhaç (Red Cross) |
RCD | Kalkınma İçin Bölgesel İş Birliği (Regional Cooperation for Development) |
RNA | Ribo nükleik asit |
ROM | Bilgisayarda yalnızca okunabilir bellek (Read-Only Memory) |
Ro-Ro | Gemiye taşıt indirme bindirme (rolon-roloff) |
RTÜK | Radyo ve Televizyon Üst Kurulu |
Rum. | Rumence |
Rus. | Rusça |
S | Sayı |
s. | Sayfa |
sa. | Saat |
SALT | Stratejik Silahların Sınırlandırılması Görüşmeleri (Strategic Arms Limitation Talks) |
SAS | Su Altı Savunma (Komandoları) |
SAT | Su Altı Taarruz (Komandoları) |
Sb. | Subay |
SBF | Siyasal Bilgiler Fakültesi |
SEK | Süt Endüstrisi Kurumu AŞ |
SEKA | Selüloz ve Kâğıt Sanayii Kurumu |
sf. | Sıfat |
SHÇEK | Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu |
SKT | Son kullanma tarihi |
Sl. | Slavca |
Sn. | Sayın |
sn. | Saniye |
snt. | Santral |
Sok. | Sokak |
sos. | Sosyoloji |
SOS | Uluslararası yardım isteme uyarısı (Save Our Souls) |
sp. | Spor |
SPK | Sermaye Piyasası Kurulu |
SSCB | Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri Birliği |
SSK | Sosyal Sigortalar Kurumu |
STK | Sivil Toplum Kuruluşu |
STÖ | Sivil Toplum Örgütü |
SÜ | Selçuk Üniversitesi |
Ş | Şirket |
Şb. | Şube |
T. | Türkçe |
t | Ton |
TAEK | Türkiye Atom Enerjisi Kurumu |
TAI | Türk Havacılık Sanayii (Turkish Aerospace Industry) |
TAO | Türk Anonim Ortaklığı |
tar. | Tarih |
TARİŞ | Tarım Satış Kooperatifleri Birliği |
TASS | Sovyetler Birliği Telgraf Ajansı (Telegrafnoe Agentstvo Sovetskogo Soyuza) |
TAŞ | Türk Anonim Şirketi |
Tb. | Tabur |
TBB | Türkiye Barolar Birliği |
TBMM | Türkiye Büyük Millet Meclisi |
T.C. | Türkiye Cumhuriyeti |
TCDD | Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları |
TCK | Türkiye Cumhuriyeti Karayolları |
TCK | Türk Ceza Kanunu |
TCMB | Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası |
TCZB | Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası |
TDÇİ | Türkiye Demir Çelik İşletmeleri |
TDİ | Türkiye Denizcilik İşletmeleri |
TDK | Türk Dil Kurumu |
TEAŞ | Türkiye Elektrik Üretim AŞ |
TEDAŞ | Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi |
TEFE | Toptan eşya fiyatları endeksi |
TEİAŞ | Türkiye Elektrik İletim AŞ |
tek. | Teknik, teknoloji |
TEK | Türkiye Elektrik Kurumu |
tel. | Telefon |
telg. | Telgraf |
TEM | Avrupa Transit Kara Yolu (Trans European Motor Way) |
TETAŞ | Türkiye Elektrik, Ticaret ve Taahhüt AŞ |
TGC | Türkiye Gazeteciler Cemiyeti |
TGS | Türkiye Gazeteciler Sendikası |
Tğm. | Teğmen |
THA | Türk Haberler Ajansı |
THK | Türk Hava Kurumu |
THK | Türk Hukuk Kurumu |
THY | Türk Hava Yolları |
TIR | Uluslararası Kara Yolu Taşımacılığı (Transport International Routier) |
tic. | Ticaret |
TİGEM | Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü |
TİKA | Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı |
TİM | Türkiye İhracatçılar Merkezi |
TİSK | Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu |
tiy. | Tiyatro |
TKAE | Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü |
TKB | Türk Kadınlar Birliği |
TKF | Toplu Konut Fonu |
TKİ | Türkiye Kömür İşletmeleri |
TL | Türk lirası |
tlks. | Teleks |
tls. | Telsiz |
TM | Türk malı |
TMMOB | Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği |
TMO | Toprak Mahsulleri Ofisi |
TOBB | Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği |
TODAİE | Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü |
TOEFL | Yabancı dil olarak İngilizce testi (Test of English as a Foreign Language) |
TOKİ | Toplu Konut İdaresi Başkanlığı |
Top. | Topçu |
TP | Türk Petrolleri |
TPAO | Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı |
TR | Türkiye |
TRT | Türkiye Radyo Televizyon Kurumu |
TSE | Türk Standartları Enstitüsü |
TSİ | Türkiye saati ile |
TSK | Türk Silahlı Kuvvetleri |
TT | Türkiye Türkçesi |
TTB | Türk Tabipleri Birliği |
TTOK | Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu |
TTKB | Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı |
TTK | Türk Tarih Kurumu |
Tug. | Tugay |
Tuğa. | Tuğamiral |
Tuğg. | Tuğgeneral |
TUS | Tıpta Uzmanlık Sınavı |
TÜ | Trakya Üniversitesi |
TÜBA | Türkiye Bilimler Akademisi |
TÜBİTAK | Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu |
TÜFE | Tüketici fiyatları endeksi |
Tüm. | Tümen |
Tüma. | Tümamiral |
Tümg. | Tümgeneral |
TÜPRAŞ | Türkiye Petrol Rafinerileri Anonim Şirketi |
TÜRDOK | Türkiye Dokümantasyon Merkezi |
TÜRKSAT | Türk uydusu (Turkish satellite) |
TÜRSAB | Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği |
TÜTAV | Türk Tanıtma Vakfı |
TV | Televizyon |
TZDK | Türkiye Zirai Donatım Kurumu |
TZOB | Türkiye Ziraat Odaları Birliği |
UEFA | Avrupa Futbol Federasyonları Birliği (Union of European Football Associations) |
UFO | Tanımlanmamış Uçan Nesne (Unidentified Flying Object) |
UHF | Ultra yüksek frekans (Ultra High Frequency) |
UK | Birleşik Krallık, İngiltere (United Kingdom) |
UN | Birleşmiş Milletler (United Nations) |
UNAC | Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Teşkilatı (United Nations Aid to Children) |
UNESCO | Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) |
UNICEF | Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Yardım Fonu (United Nations International Children's Emergency Fund) |
UNO | Birleşmiş Milletler Teşkilatı (United Nations Organization) |
UPI | Uluslararası Basın Birliği (United Press International) |
UPU | Uluslararası Posta Birliği (Universal Postal Union) |
USA | Amerika Birleşik Devletleri (United States of America) |
USAŞ | Uçak Sanayi AŞ |
UÜ | Uludağ Üniversitesi |
Uzm. | Uzman |
Ü | Üniversite |
Üçvş. | Üstçavuş |
ÜDS | Üniversiteler Arası Kurul Yabancı Dil Sınavı |
ÜFE | Üretici fiyatları endeksi |
ünl. | Ünlem |
Ütğm. | Üsteğmen |
ÜT | Üretim tarihi |
vb. | Ve başkası, ve başkaları, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi |
vd. | Ve devamı, ve diğerleri |
VDMK | Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler |
Vet. | Veteriner |
VHF | Çok yüksek frekans (Very High Frequency) |
VIP | Çok önemli kişi (Very Important Person) |
vs. | Vesaire |
w | Elektrik güç birimi (Watt) |
WAP | Kablosuz uygulama protokolü; İnternet sistemine kablosuz erişim (Wireless Application Protocol) |
WB | Dünya Bankası (World Bank) |
WHO | Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization) |
WTO | Dünya Ticaret Örgütü (World Trade Organization) |
Yrd. Doç. | Yardımcı Doçent |
Yay. | Yayını, yayınları |
Yb. | Yarbay |
YDS | Yabancı Dil Sınavı |
Yd. Sb. | Yedek subay |
YKr | Yeni kuruş |
YÖK | Yükseköğretim Kurulu |
YÖS | Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı |
YSE | Yol, Su, Elektrik Genel Müdürlüğü |
YSK | Yüksek Seçim Kurulu |
YTL | Yeni Türk lirası |
YTÜ | Yıldız Teknik Üniversitesi |
Yun. | Yunanca |
YURTKUR | Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu |
Y. Mim. | Yüksek mimar |
Y. Müh. | Yüksek mühendis |
YYÜ | Yüzüncü Yıl Üniversitesi |
Yzb. | Yüzbaşı |
zf. | Zarf |
ZF | Ziraat Fakültesi |
zm. | Zamir |
ZMO | Ziraat Mühendisleri Odası |
zool. | Zooloji |
Kaynak: www.tdk.gov.tr
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder