Sarısabır Otu

Orjinal Adı Aloe vera

Bilgi
Zambakgiller familyasındandır. Anayurdu Afrika
Kıtası olan sarısabır, ülkemizde Güneybatı ve Güney bölgelerimizdeki sıcak
yörelerde yabani olarak yetişmekte, kimi yerlerde de süs bitkisi olarak kültürü
yapılmaktadır. 30 cm'ye kadar boylanabilen, duyarlı çokyıllık sukkulent (etli
ve sulu) bitkidir. Kılıç biçiminde uca doğru incelip sivrileşen, kenarları testere
gibi küçük dikenli, soluk yeşil renkli ve üzerinde daha açık renk lekeler
bulunan etli yaprakları toprağın üzerinde rozetler oluşturarak yükselir. Yaz
mevsiminde açan çiçekleri, dik ve sık salkımlar halinde, sarı ve bazen kırmızı
renkli olur. Pek seyrek olarak tohum bağlayan sarısabır bitkisinin tohumuyla
çoğaltılması zordur. Bunun yerine, rozetinin kenarlarından verdiği yeni sürgün
yapraklarının ayrılıp başka yere dikilmesiyle çoğaltılır. Güneşli yerleri seven
ama kısmen gölgeli yerlere de dayanabilen sarısabır, bitek ve nemli toprakları
yeğler.
Sarısabırın yapraklarının içinde saydam, jöleye benzeyen bir özsu bulunur.
Hafif kokulu olan bu özsu, havayla karşılaşınca katılaşır ancak alkolde hemen
erir. Serbest ya da glikozit halde antrasen türevleri (aloin ve aloemodin adlı
maddeler), uçucu yağ ve reçine içerir. Sarısabırdan çıkarılan bu özsu, kozmetik
ve ilaç endüstrilerinde kullanılmaktadır.

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Sarısabır özsuyunun tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle
sıralanabilir:
• Müshildir. Ancak fazla kullanılırsa diyareye neden olabilir.
• Midevidir. Sindirimi kolaylaştırır.
• Safra söktürücüdür.
• Kadınlarda aybaşı kanamasını artırarak aybaşı dönemini kolaylaştırır. Böyle
durumlarda, etkisinden yararlanmak üzere sarısabırın yaprakları kesilerek ya
da çizilerek çıkan özsu alınır. Ancak, çok küçük bir dozu, bir-iki damla
(0,1-0,3 gram) yeterli olur.
• Deri iltihapları ve egzama durumlarında rahatlama sağlar.
• Sarısabır ayrıca yaraları, küçük yanıkları, güneş yanıklarım ve böcek
sokmalarını iyileştirir.
• Kuru ciltleri nemlendirip rahatlatır.
Bu gibi durumlarda, sarısabırın yapraklarından çıkarılan özsu, şikayetli yerlere
dıştan uygulanır.
• Gebe kadınlarda rahim kasılmalarına ve emzikli annelerde bebekte ishale
neden olacağı için, bu gibi kişiler sarısabırı dahilen kullanmamalıdır.
• Büyük yanıklarda kullanılmamalı, hemen uzman doktora başvurulmalıdır.