Yabani Gül (Kuşburnu)

Orjinal Adı Rosa canina
Diğer Adları Köpek gülü

Bilgi
Gülgiller familyasındandır. Aslında tüm bahçe
gülleri yabani gülden türemiştir. Anadolu'da orman açıklıkları, kayalık kırsal
yöreler ve yol kenarlarında kendi kendine yetişen yabani gül, 1-3,5 m. kadar
boylanabilen, gövdesi ve dalları dikenli olan bir ağaççıktır. Kenarları dişli oval
biçimli 5-7 yaprakçıktan oluşan yaprakları; ilkbahardan başlayıp yaz boyunca
açan, açık ya da koyu pembe, bazen beyaz renkli küçük ve yalınkat, güzel
kokulu çiçekleri vardır. Bu çiçeklerin tabanı olgunlaşınca taçyaprakları
dökülür ve kuşburnu denilen, 1,5-2 cm. uzunlukta parlak kırmızı meyvelere
dönüşür. Gerçekte yabani gül bitkisinin meyvesi, kuşburnunun içindeki beyaz
renkli tüylü çekirdeklerdir.
Kuşburnu, özellikle C vitamini ile tanen, pektin, karoten, meyve asitleri ve yağ
yönünden zengindir. Bu meyveler, Anadolu'da taze ya da kurutulmuş olarak
yenir. Ayrıca kompostosu, reçeli, şerbeti, ezmesi ya da pekmezi yapılarak
tüketilir. Çay gibi demlendirilip içilir.

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Kuşburnunun tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöylece
özetlenebilir:
• En iyi doğal C vitamini kaynağıdır. Enfeksiyonlara ve soğuk algınlıklarına
karşı bedenin direncini artırır.
• Hafif müshil etkisi vardır.
• Hafif idrar söktürücü etki taşır.
• Tonik ve besleyicidir: Bedendeki güçsüzlük ve bitkinlik durumlarına karşı en
iyi doğal ilaçtır.
• Hafif bir doku ve damar büzücüdür. Diyare durumunda ishali kesici etki
yapar.
• Safra kesesi, böbrek ve mesane sorunlarında bedeni destekler.
Bütün bu etkileri sağlamak üzere olgun kuşburnu meyveleri sonbaharda
toplanır. 2,5 tatlı kaşığı dolusu kuşburnu, ortalarından kesilip bir bardak suya
konularak, su kaynama noktasına kadar ısıtılır. Sonra ateş kısılarak 10-15
dakika daha ısıtma sürdürülür. İnsanı rahatsız eden tüylü çekirdeklerinin
ayrılması için bunlar süzülür. Böylece hazırlanan dekoksiyondan istenildiği
kadar içilebilir. Eğer bu dekoksiyonun içimi hoş gelmezse, kaynama sırasında
içine biraz bal ya da şeker katılır ve şurup haline getirilerek alınır.