Hdmi Nedir? Nerede Kullanılır? Nasıl Çalışır?

Yüksek çözünürlüklü televizyonlardan önce birçok televizyon görüntüyü 4:3 oranında yani kabaca bir kare şeklinde göstermekteydi. Bu teleziyonlar 704×480 piksel çözünürlük değerlerine sahipti. Gösterilen görüntüler interlaced yapıdaydı. Yani hareket eden herbir görüntü iki yarım resimden oluşmaktaydı. İnterlaced yapıda herbir resim iki resim parçasından oluşsada bu resim değişimi insan gözü tarafından algılanmaz. Eski nesil televizyonlar analog sinyallere dayanmaktadır. Analog sinyaller düzenli olarak değişen elektrik akımından oluşmaktaydı.

HDTV’ de ise dijital sinyal kullanmaktadır. Yani 1 ve 0′ lardan oluşan bilgileri işleme alınır. Bu bilgiler kablo üzerinden elektrik pulsları şeklinde iletilir. HDTV 16:9 görüntü oranına sahiptir. Yani görülen görüntü dikdörtgen şeklindedir böylece daha geniş bir alanın görüntüsü ekrana aktarılabilir. Ayrıca eski nesil analog sistemlere göre daha yüksek çözünürlüğe sahiptir. HDTV’ ler ile beraber günümüzde 1920×1080 piksel çözünürlüğe ulaşılmıştır. HDTV progressive yapıdadır. Yani herbir frame tek parça resimden oluşmaktadır.

Anlaşılacağı üzere HDTV standart TV’ lere göre daha geniş bir ekrana sahiptir, daha fazla pikseli vardır ve yenileme oranı daha yüksektir. Bunun yanı sıra HDTV eski nesil televizyonlardan daha fazla renk gösterebilmektedirler. HDTV dijital formatta bilgi alabilirse analog bilgiyi çevirmek için kullanacağı zaman ve enerjiden de tasarruf edecektir.

HDMI dijital cihazları birbirine yüksek bant genişliğinde bağlayabilmek için geliştirilen bir standarttır. Doğru bir kurulumla HDMI ev sinema sisteminde gözle görülür bir fark yaratacaktır.

Bu makalede HDMI kablonun içinde neler gerçekleştiğine, standart özelliklerine ve zayıf yanlarına değinilecektir.

HDMI Sinyalleri

HDTV ile iletilen sinyalin bir kodlama aşamasından geçmesi gerekmektedir. HDMI sinyali bir yerden başka bir yere ulaşmak için transition minimized differential signalling ( TDMS ) metodunu kullanmaktadır. TDMS kablo uzunluğu nedeniyle sinyalde oluşabilecek zayıflamayı azaltacak bir kodlama türüdür. Bu kodlama aşağıdaki adımlarla gerçekleşmektedir :

- HD-DVD gibi bir sinyal gönderici cihaz sinyal kalitesinde bir azalma olmaması için encode işlemi yapar.

- Bükülü kablonun biri kendi sinyalini taşır diğerleri ise sinyalin ters eşleniğini taşırlar.

- HDTV gibi bir alıcı cihaz gelen sinyali decode eder. Sinyal ve ters eşleniği arasındaki farkı ölçer. Elde ettiği bilgi kayıpları karşılamak için kullanır.

HDMI ayrıca veri güvenliğini sağlamak konusunda da yeteneklere sahiptir. Yüksek bant genişlikli kopya koruma ( HDCP ) teknolojisine sahiptir. HDCP bir tanımlama protokolüdür. Temel olarak herbir home-theather cihazının tanımlama ve şifreleme datası vardır.

HDMI Bağlantıları

Home-theather malzemelerini birbirine bağlamak için birçok yol bulunmaktadır. Örneğin :

Kompozit video : İki kanal renk ve üçüncü bir kanal olarak parlaklık bilgilerini taşıyan analog video sinyali taşır. Bu video kabloları bağlantı için RCA konnektörleri kullanırlar.

S-video : Tek bir kablo ve dört pinli bir konnektör ile analog video sinyalini iletir.

DVI : Bilgisayar monitörlerinde sıkça kullanılan 29 pinli bir bağlantıdır. Kompozit video ve s-video sinyallerinin tersine dijital sinyal taşır.

Birçok HDTV erken dönem adaptörler DVI’ ya dayanmaktaydı. HDMI geliştirildikten sonra DVI yerini HDMI’ ya bırakmıştır. DVI ve HDMI’ da TMDS protokolünü kullanmaktadırlar yani birbirleriyle uyumludurlar. Bir HDMI kabloyu DVI porta takmak için pasif bir adaptör yeterli olacaktır.

DVI ve HDMI konnektörler bazı benzer noktaları daha vardır. Her ikiside sinyalleri iletmek için pinlerden oluşan bir ızgaraya sahiptir. DVI 29 pine sahiptir. HDMI type A ise 19 pine sahiptir. DVI konnektörlerin ayrıca takıldığı cihaza tutturulması için iki adette vidası bulunmaktadır. HDMI konnektörler ise takılması için ekstra bir desteğe ihtiyaç duymazlar.

Dijital kameralar gibi bazı elektronik aletlerde minyatür HDMI konnektörler kullanmak gerekebilir. Bu konnektörle 29 pinlidir ve type B olarak isimlendirilirler.

HDMI’ da kullanılan kablolar iki kategoriye ayrılır. Category 1 kablolar 74.25 MHz, Category 2 kablolar ise 340 MHz hıza sahiptirler. 

Turksan