23 Ocak 2011 Pazar

Dünyadaki en uzun dağın adı nedir?

Mauna Kea. 
Burası Hawaii adasındaki en yüksek noktadır. Faal durumda olmayan bu volkanın deniz seviyesinden yüksekliği 4206 metredir; ama deniz yatağından zirvesine kadar olan yüksekliği 10,200 metredir; yani Everest Dağı'ndan, 1352 metre daha uzundur.


Dağlar sözkonusu olduğunda, mevcut uygulamaya göre, "en yüksek" deyince deniz seviyesinden zirveye kadar olan ölçü, "en uzun" deyince de dağın dibinden tepesine kadar olan ölçü anlaşılır.

Böylece 8848 metrelik Everest Dağı dünyadaki en yüksek dağ iken, en uzun dağ değildir.

Dağları ölçmek göründüğünden daha güçtür. Dağın tepesinin nerede olduğunu görmek yeterince kolaydır, ama bir dağın "dibi" tam olarak nerededir?

Örneğin bazıları Tanzanya'daki Klimanjero Dağı'nın (5895 m) Everest'den daha uzun olduğunu ileri sürer; çünkü Klimanjero, doğrudan Afrika Ovası'ndan yükselirken, Everest Himalayaların devasa tabanının (dünyanın sonraki en yüksek on üç dağı bu tabanı paylaşır) üstünü kaplayan birçok doruktan yalnızca biridir.

Bazıları ise en mantıklı ölçünün, bir dağın doruğunun dünyanın merkezine olan uzaklığı olması gerektiğini iddia ediyor.

Dünya tam bir küre olmaktan ziyade yassı bir şekle sahip olduğu için, Ekvator'dan yerin merkezine olan uzaklık, kutuplardan yerin merkezine olan uzaklıktan yaklaşık 21 km daha fazladır.

Bu durum, Ekvator'a çok yakın olan dağların (Andlar'daki Chimborazo Dağı gibi) namı için iyi haberdir., ama bu aynı zamanda Ekvator'daki kumsalların bile Himalayalar'dan "daha yüksek" olduğunu kabul etmek anlamına gelir.

Devasa boyutuna rağman Himalayalar şaşırtıcı derecede gençtir. Bu dağlar oluştuğunda, dinozorların yokoluşunun üzerinden 25 milyon yıl geçmişti.

Everest Nepal'de Chomolungma ("Evrenin Anası") olarak bilinir. Tibet'teki adı Sagarmatha'dır ("Gökyüzünün Alnı"). Sağlıklı herhangi bir genç gibi halen büyümektedir. Yılda 4 mm gibi çok parlak olmayan bir hızla...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder