Kadın Tuzluğu

Orjinal Adı Berberis vulgaris
Diğer Adları Amberparis, Çobantuzluğu, Dikenüzümü, Sarıçalı

Bilgi
Kadıntuzluğugiller familyasının örnek bitkisidir.
Kuzey Yarıküre'nin ılıman bölgelerinde sıkça görülen; Avrupa'da ve
ülkemizde ormanların açıklık yerlerinde ve çitlerde yetişen, kışın yapraklarını
dökmeyen dikenli bir ağaççıktır. 1-3 m. boylanabilir. Derimsi yapılı, açık yeşil
renkli oval biçimli, yapraklarının kenarları kızılımsı renkli ve batıcı dişli olur.
Sarı ya da turuncu renkli çiçekleri olgunlaşınca, erkek organları çabukça dişi
organların üzerine kapanarak tozlaşmayı sağlar. Sonra bu dişi çiçekler kırmızı
ya da siyah renkli, oval biçimli, buruk ve ferahlatıcı tadı olan meyveleri
oluşturur. Bitki, bu meyvelerden döktüğü tohumlarıyla çoğalır.
Kadıntuzluğunun kök ve yapraklarında; berberin, oksiyantin, palmatin,
kolombanin, berbamin vb. alkaloitler ile kelidonik asit ve tanen bulunur.
Bitkinin meyveleriyle şurup ve reçel yapılır. Kadıntuzluğu bitkisi buğdayda
kınacık hastalığı yapan pas martarına arakonaklık ettiği için, buğday ekimi
yapılan tarlalara yakın yerde yetiştirilmesine izin verilmez.

Tibbi Etkilerive Kullanımı
Bitkinin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle özetlenebilir:
• İştah açıcıdır.
• Ateş düşürücü etkisi vardır.
• Kusmayı önler.
• Damar daraltıcı etkiler yapar.
• Tadı acı olan ve bedeni güçlendiren bir tonik ve müshildir. Bu iki etkisiyle
zayıf, bitkinlikten ve peklikten şikâyeti olan kişileri güçlendirirken
bağırsaklarının temizlenmesini de sağlar.
• Karaciğerin işlevlerini düzenleyen ve safra akışını artıran en iyi ilaçlardan
biridir.
• Safra kesesi yangısı ve safra kesesinde taş bulunması durumlarında yararlı
olur.
• Malarya'ya (sıtma) karşı iyileştirici etki yapar.
• İrileşmiş dalağı küçültme gibi ilginç bir işlevi daha bulunmaktadır.
Bütün bu önemli yararlan sağlamak üzere, kadıntuzluğu bitkisinin gövde ya da
kök kabukları alınır. Bunun için ilkbahar başında ya da sonbaharın sonuna
doğru toprağı kazılıp bitkinin kökü çıkarılır ve soyularak kabuğu alınır. Gövde
kabukları da aynı dönemlerde bitki soyularak alınır. Bu kabuklar gölgelik bir
yerde özenle kurutulur, 1 tatlı kaşığı kurumuş kabuk 1 bardak suya konulup su
kaynama noktasına kadar ısıtılır. 10-15 dakika soğumaya bırakılır. Böylece
hazırlanan dekoksiyondan günde üç kez birer bardak içilir.
UYARI
• Gebe kadınlar kadıntuzluğu bitkisini kullanmamalıdır.