Hindiba

 
Orjinal Adı Cichorium intybus
Diğer Adları Güneğik, Hindibağ, Yabani hindibağ, Radika

Bilgi
Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdunun
Hindistan, Endonezya ya da Mısır olduğu sanılmaktadır. Anadolu'nun her
yerinde ekilmemiş tarlalar, yol kenarları ve bayır sırtlarında yabani olarak
yetişir. 50-100 cm. kadar boylanabilen dayanıklı otsu bitkidir, ince tüylerle
kaplı içi boş dallara ayrılan sert yapılı gövdesi; altı tüylü, kenarları dişli,
rozetler oluşturan yaprakları; açık mavi renkli, bazen morumsu taç
yapraklarıyla haziran-eylül ayları arasında açan çiçekleri vardır. Toprakta 20
cm. derinliğe kadar inen acı sütlü bir kazık kökü vardır. Hindiba, döktüğü
tohumlarıyla çoğalır.
Hindibanın yapraklarında inülin ve birtakım şekerler; köklerinde inülin, şeker
ve intybus adlı madde bulunur. Tadı ekşi, acımsı olsa da sağlığa çok yararlı
körpe yaprakları toplanıp sebze olarak pişirilir ya da çiğken salatalara
konularak yenir. Bitkinin kazık kökleri sonbaharda topraktan sökülüp
kurutulur. Taze kökündeki sütle dağ sakızı denilen bir tür sakız yapılır.

Tibbi Etkileri ve Kullanımı
Tüm bölümlerinin tıbbi etkileri güçlü olan hindibanın bedene yararlı olan
etkileriyle bunlardan yararlanma yöntemleri şöylece özetlenebilir:
• Bedeni güçlendiren kuvvetli bir toniktir.
• İştah açıcıdır.
• İdrarı söktürür.
• Kanı temizler.
• Müshil etkisi vardır.
Bu etkilerinden yararlanmak üzere, bitkinin sonbaharda topraktan sökülen
kökü parçalanarak gölgede kurutulur. Kuru kök parçalarından 2-3 tatlı kaşığı
alınıp suda kaynama noktasına kadar ısıtılıp sonra ateş kısılarak 15-20 dakika
daha ısıtma sürdürülür. Böylece hazırlanmış olan dekoksiyondan günde iki kez
birer bardak içilebilir.
• Ayrıca bedende oluşan yangıları azaltır.
Bu etkisini sağlamak için de, bitkinin topraküstü yeşil bölümleri ezilerek yara
lapası hazırlanır ve yangılı yerlere dıştan uygulanır.