Çoban Çantası

Orjinal Adı Capsella bursa-pastoris
Diğer Adları Cıngıldakotu, Çobankesesi, Çobantorbası, Kuşkuşotu
Bilgi
Turpgiller familyasındandır. Anayurdu Akdeniz
havzası olan çobançantası, buradan tüm dünyaya yayılmıştır. Yol ve tarla
kenarlarında, kırlarda ve çayırlarda sıkça yetişen, 50 cm. kadar boylanabilen
bir ya da iki yıllık yabani otsu bitkidir. Gövdesindeki yaprakları küçük ve ok
biçimlidir. Bitki tabanına yakın olan iri yaprakları, kenarları dişli ve rozet
oluşturarak çoğalmıştır. Dört taç yapraklı, beyaz ya da bazen pembe renkte
açan küçük çiçekleri gövdenin ucunda kümeler halinde bulunur. Gövde
boyunca dizilen ve bitkinin tohumunu taşıyan yürek biçimli, yassı, yeşil renkli
meyveleri vardır. Bitki, bu meyvelerinden döktüğü tohumlarıyla çoğalır.
Çobançantası bitkisinin topraküstü kesimleri tanen, reçine, uçucu yağlar,
saponin, flavonitler, diosmin, tiramin ve potasyum içerir. Anadolu'da bazı
yerlerin pazarlarında kuşkuşotu adıyla satılır. Çiğ olarak ya da ıspanak gibi
pişirilerek yenir.
Tibbi Etkileri
ve Kullanımı
Bitkinin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle sıralanabilir:
• Hafif bir idrar söktürücüdür. Böbrek sorunu nedeniyle kişinin bedeni sıvı
tutuyorsa, bu durumda çobançantası ilk akla gelebilecek deva olur.
• Taşıdığı doku ve damar büzücü nitelikleri nedeniyle diyareye; ayrıca yara,
burun, diş ve dişeti kanamalarına karşı iyileştirici ve kanı kesici etkileri vardır.
• Kadınların aybaşı döneminde aşırı kan gelişini önler.
• Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre, cildin erken yaşlanmasını
önlediği ileri sürülmektedir.
Bütün bu durumlarda çobançantasının bedene yararlı etkisini sağlamak üzere,
ilkbahar başından sonbaharın ortalarına kadar bitkinin topraküstü kesimleri
kesilip toplanır. Gölge ve havadar bir yerde özenle kurutulur. 1-2 tatlı kaşığı
kurumuş ot karışımı üzerine 1 bardak kaynar su dökülüp 10 dakika süreyle
demlendirilerek bir infüzyon hazırlanır. Bu infüzyondan günde üç kez birer
bardak içilir. Kadınların aybaşında aşın kan kaybı durumu varsa, infüzyon,
aybaşı akıntısı başlamadan önce ve o dönem boyunca her iki-üç saatte bir
alınır.