Pelin (-Otu)

Orjinal Adı Arthemisia absinthium
Diğer Adları Acı pelin, Ak pelin, Acı yavşan
Bilgi
Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Avrupa
olan; ülkemizde Kuzey, İç ve Güney Anadolu'da yabani olarak yetişen
çokyıllık dayanıklı otsu bitkidir. 120 cm'e kadar boylanabilen pelinin, ince
tüylerle kaplı gövdesi kokulu, kabarık çizgili ve gri-yeşil renklidir. Çok ince
tüylerle kaplı grimsi ya da beyazımsı yeşil, altı gri renkli ve kokulu olan
yaprakları çok parçalı ve almaşık dizilidir. Temmuz-ağustos aylarında açan
açık sarı küçük çiçekleri salkımlar oluşturur. Silindirik yapılı yassı, küçük ve
gri renkli meyvelerinin içinde kahverengimsi gri minik tohumları bulunur.
Pelin döktüğü tohumlarıyla çoğalır ya da sonbaharda alınan gövde
kalemleriyle çoğaltılır.
Pelinin küçük yapraklı dalları özel kokulu ve çok acı lezzetlidir. Uçucu yağ,
absintin gibi acı maddeler, flavon ve pineni içerir. Eskiden bazı içkilere acı
çeşni vermesi için katılırken 1908 yılından beri bu şekilde kullanımı
yasaklanmıştır.
Pelin, geçmiş yıllarda kurt düşürücü, adet söktürücü ve çocuk düşürücü
etkilerinden yararlanılmak üzere yüksek dozlarda kullanılırdı. Ancak, yapılan
dikkatli analizler, bitkinin zehirleyici ve sinir sistemini yıkıma uğratıcı
etkilerini saptadığından, bitkinin bu amaçlarla kullanımı da terk edilmiştir.
Tibbi Etkileri
ve Kullanımı
Günümüzde pelinin tıbbi etkileri aşağıda verilen yöntemle yararlı hale
getirilmektedir:
• Bitkinin, içerdiği acı maddeler nedeniyle bedeni uyarıcı, iştah açıcı ve
sindirimi kolaylaştırıcı etkileri vardır. Sindirim salgılarının nitelik ve nicelik
yönünden yetersiz kaldığı durumlarda kullanılır.
• Yüksek ateş ve enfeksiyon durumlarında güçlü bir iyileştiricidir.
• Bedeni güçlendirici tonik etkisi vardır.
• İdrar söktürücüdür.
Bu durumlar için, pelinin yaprakları ve çiçek açmış salkımları, çiçekleri
solduğu dönem olan yaz ortası ve sonbahar başı arasında toplanıp gölgelik ve
havadar yerde kurutulur. 1-2 tatlı kaşığı kuru karışım üzerine 1 bardak kaynar
su dökülerek 10-15 dakika süreyle demlendirilmeye bırakılır. Böylece
hazırlanan infüzyon, günde iki-üç kez birer bardak olarak içilebilir.