Kereviz

Orjinal Adı Apium graveolens
Bilgi
Maydanozgiller familyasındandır. Avrupa, Akdeniz
havzası ile Kafkasya'da yetişen yabani kerevizlerin ayıklanma ve ıslahı ile elde
edilmiş ikiyıllık, çok kokulu, otsu tarım bitkisidir. Ülkemizde bolca
yetiştirilmekte olan kereviz, 30-100 cm. boylanabilir. Yumrukökleri şişkin, etli
ve lifli; 2-5 yaprakçıktan oluşan yapraklan çok parçalı ve yaprak sapı
olukludur. Bitkinin kökü gelişkin olanlarına kök kereviz, sapı gelişkin olanlara
ise sap ya da yaprak kereviz denir. Kereviz bitkisi birinci yılında yalnızca kök
ve yapraklarını geliştirir, ikinci yılında sapı sürerek beyaz ya da sarımsı renkte
çiçeklerini açar ve tohum verir. Tohumları 1,5-2 mm. uzunlukta, esmer renkli
ve özel kokulu olur. Güneşli, sert rüzgarlardan korunmalı yerleri; nemli, suyu
iyi akıntılı ve bitek toprakları seven kereviz bitkisi, tohumlarıyla çoğaltılır.
Ancak, fide halindeyken yeri değiştirilerek şaşırtma yapılmalıdır.
Vitaminler, mineral tuzlar ve diğer besleyici maddeler yönünden zengin bir
bitki olan kerevizin, kök ve yaprakları makbul bir sebze olarak bolca tüketilir.
Körpe yaprakları kurutulup ezilerek bazı yemeklere çeşni vermesi için katılır,
içerdiği minerallerden başka, % 2-3 oranında apiol adlı uçucu yağı içeren
tohumları, öğütülüp kereviz tuzu olarak bazı yiyeceklere katılır. Tuzsuz
rejimlerde sofra tuzu yerine kullanılır.
Tibbi Etkileri
ve Kullanımı
Özellikle aşağıdaki bedene yararlı etkilerinden ilk ikisi Antik çağlardan beri
bilinen kerevizin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle
sıralanabilir:
• Uyarıcıdır.
• İdrar söktürücüdür.
• Kanı temizler.
• İçerdiği apiol adlı madde nedeniyle idrar yollarını da temizler.
• Gaz söktürücüdür.
• İştahı açar, sindirimi kolaylaştırır.
• Sinirleri yatıştırır.
• Bedeni güçlendirici toniktir.
• Romatizma, artrid ve gut tedavisinde olumlu etkileri vardır.
• Eskiden beri afrodizyak etkisi olduğu varsayılmaktadır.
Bütün bu etkilerinden yararlanılmak üzere, 1 bardak kaynar suya, piyasadan
satın alınan, sonbaharda toplanmış olgun kereviz tohumlarından o anda
ezilmiş 1-2 tatlı kasığı atılır ve 10-15 dakika süreyle demlendirilir. Böylece
elde edilen infüzyon, günde üç kez birer bardak olarak içilir.