Ali Fuat Başgil

Cumhuriyet devri Türk hukukçusu, profesör. Samsun’un Çarşamba kazasında 1893 senesinde doğdu.
Tahsilinin bir kısmını burada ve İstanbul’da yaptı. 1914’te Birinci Dünya Harbine katılarak dört yıl
Kafkas cephesinde savaştı. Savaştan sonra 1920 senesinde Fransa’ya giderek Gronoble Üniversitesi
Hukuk Fakültesinde lisansını tamamladı. Bundan sonra Paris’te bir taraftan doktorasını bitirmeye
çalışırken, diğer yandan Sarbon Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Koluna devam etti ve 1929
senesinde mezun oldu. Bu arada Paris Siyasi ilimler Okulunu da bitirdi. Daha sonra Lahey Devletler
Hukuku Akademisi Kurslarını tamamladı. Boğazlar Meselesine dair teziyle 1928’de hukuk doktoru
oldu.
Bu parlak ve muvaffakiyetli tahsil hayatından sonra 1929 senesinde yurda döndü. Önce Maarif
Vekaleti Yüksek Tedrisat Umum Müdür Muavinliğine, sonra Ankara Hukuk Fakültesi Esas Teşkilat
Hukuku (Anayasa) profesörlüğüne getirildi. 1933 ders yılı sonunda, Darülfünunun ilgası ile, yeni
üniversite kurulması sırasında Yüksek İktisad ve Ticaret Mektebi Müdürlüğüne getirildi. Bunun yanında
İş Hukuku profesörlüğünü yaptı. 1937’de Cenevre’de Hatay’ın bağımsızlığı için yapılan toplantıda Türk
hey’etinin danışmanlığını yaptı. 1947 senesinde, Siyasal Bilgiler Mektebi Müdürlüğüne ve Esas
Teşkilat Hukuku profesörlüğüne tayin edildi. Berlin’de yapılan Devlet ve İdare İlimleri Akademisi
Kongresine, Alman Hükumetinin davetlisi olarak gitti. Bundan başka Beynelmilel İdari İlimler
Enstitüsünün ilmi komitesi azası sıfatıyla Enstitünün Nis, Madrid, İstanbul ve Lizbon kongrelerine
iştirak etti.
Ayrıca Ali Fuad Başgil, 1952’de Pakistan Karaçi’de, 1959’da Ürdün Kudüs’te toplanan Umumi İslam
Kongrelerinden başka 1959’da Viesbaden Hukuk Kongresinde Türkiye’yi temsil etti.
1960 ihtilalinden sonra siyasete atıldıysa da bunun mizacına uymadığını görerek vazgeçti. 17 Nisan
1967’de öldü.
Eserleri:
1) Hukukun Ana Mes’ele ve Müesseseleri. 2) Esas Teşkilat Hukuku Dersleri (I, II, III), 3) Din ve
Laiklik, 4) “La question des Détrois” (Ses origines, son évolution sasolution à la conférence de
Lausanne), 5) “La Vie Juridique des Peuples” (Türkiye Anayasası ve Siyasi Rejimi : Türkçe -
Fransızca) 6) Türkiye Siyasi Rejimi ve Anayasa Prensipleri, 7) İlmin Işığında Günün Mes’eleleri,
8) Demokrasi Yolunda, 9) 27 Mayıs İhtilali ve Sebepleri, 10) Gençlerle Başbaşa, 11) Türkçe
Mes’elesi, 12) Hürriyet ve Demokrasi, 13) Cihan Sulhu ve İnsan Hakları, 14) Vatandaş Hakları ve
Bunun Te’minatı. 15) Seçim Sistemimizin Kıymeti ve Eksiklikleri, 16) Vatandaş Hak ve
Hürriyetleri ve Anayasamızın Eksikleri.