Cezayir Menekşesi

Orjinal Adı Vinca majör
Bilgi
Zakkumgiller familyasında yer alan ve anayurdunun
neresi olduğu bilinmeyen Vinca cinsi bitkilerden 4 türü ülkemizde
yetişmektedir. Bunlardan Cezayir menekşesi (V. majör) konumuzu en çok
ilgilendiren türdür. 30-40 cm. kadar boylanabilen, her zaman yeşil kalan, bol
bol kök salan, yatarak uzayan gövdeli ve dik saplı, çokyıllık çalımsı bitkidir.
Kalp biçimli ve ucu sivri koyu yeşil yapraklan karşılıklı dizilmiş durumdadır.
Birbirine yapışmış durumda 5 çanak yaprağı ve yalnızca dipleri bitişerek boru
biçimini almış hafifçe yere doğru bakan açık mavi-morumsu ya da seyrek
olarak beyaz renkli 5 taçyaprağı bulunan çiçekleri, mayıstan başlayıp yaz
boyunca açar. Tohumlarını taşıyan meyvesi kapsül biçimindedir. Bitki, yerde
yatarak uzayan dallarının köklenmesiyle ya da döktüğü tohumlarıyla çoğalır.
Ancak çok ağır gelişen bir bitki olduğundan, şaşırtmaca yapılarak, yani yeri
değiştirilerek gelişmesi hızlandırılır. Kirli havaya dayandığı ve bulunduğu yere
iyice yayılarak toprağı iyi örttüğü için bahçelerde sevilerek yetiştirilir.
Topraküstü kesimleri kanser tedavisinde kullanılan ilaçların bileşiminde yer
alan alkaloitleri içeren Cezayir menekşesinde, vinkarnin, izovinkamin,
vinkamirin vb. alkoloitler ile tanen, organik asitler, karbonhidrat ve glikozitler
bulunur. Bitkinin yaşken acı olan topraküstü kesimleri, kuruyunca hafif ekşi
tat kazanır.
Tibbi Etkileri
ve Kullanımı
Cezayir menekşesinin tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle
özetlenebilir:
• Doku ve damar büzücüdür. Peklik verici olarak diyare ve dizanterinin
tedavisinde kullanılır.
• Kanamaları ve sıvı kaybını önler: Diyare ve kolitte sıvı ve kan kayıplarını
durdurur.
• Kadınların aybaşı döneminde aşırı kan gelişini engeller.
• Burun ve dişeti kanamalarına, ağız ülserleri ve boğaz ağrılarına karşı yararlı
etkileri vardır.
• Bedeni güçlendirici bir toniktir.
• İdrar söktürücüdür.
• İştah açıcıdır.
• Şeker hastalığının tedavisine yardımcı olur.
• Beyin damarı hastalıklarında olumlu etkileri vardır. Zekâ açıcı ve beyin
etkinliğini artırıcı olarak alınır. Tansiyonu düşürür.
Bütün bu etkileri sağlamak üzere, Cezayir menekşesinin topraküstü kesimleri
ilkbaharda bitki çiçeklenmeden önce kesilip toplanarak gölge yerde kurutulur.
1-2 tatlı kaşığı kurumuş bitki karışımının üzerine l bardak kaynar su dökülüp
10-15 dakika süreyle demlendirilerek bir infüzyon hazırlanır. Bu infüzyondan
günde üç kez birer bardak içilir.
• Ayrıca Cezayir menekşesi etkili bir yara iyileştiricidir.
Bunun için aynı infüzyon yaralara dıştan uygulanır.