Ahmed Fakîh

Anadolu’da yaşayan mutasavvıflardan. Hoca Ahmed Fakih ve Sultan Hoca Fakih isimleri ile de bilinir.
Hayatı hakkında kaynaklarda fazla bilgi yoktur. Doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Horasan’dan
gelerek, Konya’ya yerleşti ve Mevlana Celaleddin-i Rumi’nin babası Bahaeddin Veled’den fıkıh ilmini
öğrendi. Bir ders esnasında hocasının ilmine olan hayranlığından kendini kaybederek dağlara çıkmış,
ancak hocasının vefatından sonra Konya’ya dönmüştür. Bir ara Hicaz’a giden Ahmed Fakih, geri
dönüşünde Kudüs’te bir müddet kaldı. Konya’da vefatına kadar Dervaze-i Ahmed denilen zaviyesinde
yaşamıştır. Ölümünden sonra talebelerinden Şeyh Aliman Abdal, Ahmed Fakih adına Konya’da bir
mescid yaptırmıştır. Kabri de bu mesciddedir.
Ahmed Fakih’in bilinen eseri Çarhname’dir. Çarhname 100 beytlik kasidedir. Eserin bilinen nüshası
Bayezid Devlet Kütüphanesinin 5782 numarada kayıtlı Eğridirli Hacı Kemal’in derlediği “Çarhname-i
Ahmed Fakih der bi Vefai-i Ruzigar" başlığı altındadır. Fakat 83 beytten sonraki kısmı yoktur.
Çarhname dünyanın faniliğinden, dünya zevklerine kapılmanın yanlışlığından, kabir azabı ve mahşer
yerinden bahsederek ölümü hatırlatan, ahirete hazırlanmanın lazım olduğundan, bunun da kanaat ve
alçak gönüllülük içerisinde yaşayıp ibadet etmekle ve güzel ahlakla olacağını açıklayan bir eserdir.
Çarhname’den bir bölüm:
.......
Vefa umma bu dünyadan i hanum
Anunla kılmagıl sen ahd ü peyman
Seni aldar bu dünya bi-habersin
Sözüm işit öğüdüm tut tab aldan
Ögüni dir kıyamet bil yakındur
Utan kim sana nazırdur yaradan
Hevaya uyma geç nefs arzusından
Bu nefs atınun ağzına ur uyan
Bu dünya bi vefadur bil hakikat
Seni göçürmedin ol sen göç ondan
.......
Açıklaması: Ey sultanım bu dünyadan vefa umma ve sen onunla kavilleşme (sözleşme). Sen
habersizsin bu dünya seni aldatır. Sözümü dinle nasihatımın tamamını tut. Aklını topla, bil ki kıyamet
yakındır. Utan, zira Allahü teala seni görücüdür. Nefsinin arzu ve isteklerinden vazgeç. Nefs atının
ağzına gem vur. Bil ki bu dünya hakikaten vefasızdır. O seni göçürmeden sen ondan vazgeç